شهری شدن و گسترش محدوده شهرها، منجر شد تا زیرساخت های انرژی که در این بررسی مقصود سامانه انتقال برق فشار قوی می باشد در مجاورت مناطق مسکونی قرار گیرند. حضور این سازه های عظیم پیرامون محیط زندگی انسان و سوالاتی بی پاسخ مبنی بر آسیب احتمالی آنها در سالهای اخیر نگرانی های زیادی را به همراه داشته است. دغدغه ایجاد شده موجب شد اندیشکده زیست پذیری شهری با حمایت مرکز مطالعات و برنامه ریزی شهر تهران، ابعاد بزرگی آسیب و پیامدهای موضوع را در یک پژوهش چابک مورد بررسی قرار دهد.
به طور کلی میدانهای الکتریکی و مغناطیسی پیامدهای متفاوتی را برای سلامتی انسان ها ایجاد میکنند که بسته به فاصله و مدت زمان پرتوگیری متفاوت می باشد و شامل «اثر بر نورونهای عصبی»، «اثر بر سیستم عصبی غدد درونریز»، «اختلالات عصبی»، «ایمونولوژی»، «تأثیر بر باروری و تولیدمثل» و «سرطان» میباشند. با بررسی قوانین موجود در دنیا مشخص شد که بیشتر کشورها برای حفظ سلامت شهروندان، با پیروی از استانداردهای بین المللی همانند ICNIRP وIEEE ، معیاری را در ارتباط با مقدار مواجهه استاندارد با میدانهای الکتریکی و مغناطیسی تنظیم کرده اند. این در حالیست تاکنون هیچ نوع سند حقوقی و قانونی در این رابطه در کشور تدوین نشده است.
عدم تولید محتوای تخصصی توسط متولیان بهداشت و سلامت کشور و عدم تدوین معیار و شاخص برای پیامدهای احتمالی مظاهر مدرنیته و در نتیجه عدم امکان ارزیای ریسک ناشی از آن در برابر سایر تهدیدها، باعث بیتوجهی و ناآگاهی جامعه و همچنین غفلت حکمران نسبت به تولیگری موضوع شده است. در مقابل عدم توجه به پیامدهای منفی میدانهای الکترومغناطیس در محیط های باز با ایجاد فضای بازی، مبلمان شهری و نظایر آن در زیر خطوط انتقال برق فشار قوی، ریسک آسیب پذیری شهروندان را افزایش داده است.
بر طبق یافته های این پژوهش مدیریت آسیب های ناشی از سامانه انتقال برق فشار قوی نیازمند اتخاذ رویکردها و رویه های گوناگون است که شامل سیاستگذاری، ظرفیت سازی اجتماعی و راهکارهای فنی می باشد. با توجه به اینکه هیچ قانون و ضابطه ای در ارتباط با تشعشعات میدانهای الکتریکی و مغناطیسی در حوزه سلامت وجود ندارد، سند راهبردی و همچنین پیشنهاد لایحه ای با عنوان «کاهش آسیب های ناشی از میدانهای الکتریکی و مغناطیسی»، جهت ارایه به مجلس شورای اسلامی و اعمال در قوانین بالادستی به عنوان راهکار پیشنهادی توسط این اندیشکده تنظیم شده است.
مقاله منتشر شده از این پژوهش در فصلنامه علمی دانش پیشگیری و مدیریت بحران از طریق فایل زیر قابل دسترس و مطالعه است.